Een meditatieve verkenning van het leven en de menselijke geest.
Als het gaat om het streamen van inhoud, is er een constante aanvoer van programma’s die bedoeld zijn om te worden geconsumeerd, op de achtergrond te worden afgespeeld of met een snelheid van 1,5x, bekeken maar nooit onthouden. Apple TV+’s Shantaram is iets dat je zou onthouden. Gemaakt door Eric Warren Singer en Steve Lightfoot en gebaseerd op de gelijknamige roman van Gregory David RobertsShantaram sterren Charlie Hunnam als Dale Conti (ook bekend als Lindsay Ford, ook bekend als Lin, ook bekend als Linbaba), een ontsnapte Australische gevangene die in de jaren tachtig naar Bombay rent in de hoop zichzelf te verliezen. Eenmaal daar wordt hij meegezogen in een wereld die hij niet helemaal begrijpt, meegesleept door mensen die in gelijke mate heiligen en zondaars zijn. Ondertussen zien we een beeld ontstaan, van een stad van dromen en kansen, maar ook van corruptie en verleidingen.
Met 12 afleveringen die elk ongeveer een uur duren, is deze show zeker niet iets dat je zou willen binge-watchen. Neem Shantaram langzaam, aflevering voor aflevering en scène voor scène, zodat je de briljante boodschap van het verhaal volledig kunt ervaren. Natuurlijk zijn de boodschappers ook briljant. Hunnam is nog nooit zo goed geweest en ging zelfs verder dan zijn iconische Zonen der wetteloosheid verleden om een karakter van oneindige goedheid en verschrikkelijke omstandigheden te onderzoeken die eindelijk begint te begrijpen wie hij werkelijk is. (Kanttekening: Charlie Hunnam in een longi (een soort lendendoek) is niet iets waarvan ik wist dat ik het nodig had, maar verdomme!) Alexander Siddig speelt Khader Khan, een filosoferende misdaadbaas die op het scherm de ware tegenpool van Hunnam is. Hun scheikunde en ingewikkelde student-goeroe relatie zijn magnetisch, waardoor je blijft hangen aan elk woord dat ze uitwisselen wanneer de twee samen in een scène zijn. Shubham Sarafi is heerlijk als Prabhu, Lin’s eerste vriend in Bombay en het hart van de show. Prabhu is voor Lin (of Linbaba zoals hij hem noemt) wat Virgil is voor Dante, Lin de juiste weg wijzend, zelfs als hij koppig erop staat de verkeerde te volgen. Hij is een charmante en vriendelijke man, ook al moet hij wat moeite doen om de kost te verdienen.
Als Prabhu de engel op Lin’s schouder is, Antonia Desplat zoals Karla Saaranen de duivel speelt. Ze is een echt gecompliceerde vrouw die bij elke interactie nieuwe lagen en invalshoeken onthult. Elektra Kilbey levert ook een memorabele prestatie als Lisa Carter. Eerlijk gezegd doen vrijwel alle castleden geweldig werk, net als Bharat Nalluri, wiens regiewerk op de show elektrisch is, en scènes van intense spanning en extreme tederheid perfect componeert. De muziek, de cinematografie zijn allemaal goed, maar de echte ster van de show is Bombay.
Een van de eerste dingen die me opvielen aan de show was de afbeelding van de stad in de jaren tachtig en wat ik nu van de stad weet. Alles is anders, maar er is niets veranderd. En dan heb ik het niet over de corruptie of de armoede (hoewel die er nog steeds zijn) maar over het hectische leven, de drukte en de dhandha (een term voor “zaken”, meestal van de schaduwrijke variëteit). Er zijn minder expats die zichzelf proberen te vinden in Incredible India maar hoewel de spelers misschien zijn veranderd, is het spel hetzelfde. Als je echt wilt begrijpen wat de show presenteert, moet je weten hoe de stad wordt gezien, altijd werd waargenomen en waarschijnlijk altijd zal zijn. Voor de meeste mensen in India is Mumbai zowel New York als Los Angeles, een lichtstad en grote bedrijven waar iedereen alles kan worden, maar de meeste mensen niets. Het is een plek waar niemand thuishoort, maar juist daarom hoort iedereen erbij.
De show brengt dit alles tot leven, maar gelukkig zonder te ver te gaan in het romantiseren of fetisjiseren van het onderwerp zoals zoveel anderen hebben gedaan (ja, ik kijk naar jou, Slumdog Millionaire). De show verandert wel wat dingen uit het boek, maar het is altijd trouw in dit aspect. Het is verrassend dat veel van de serie daadwerkelijk in Thailand is gefilmd in plaats van in India, omdat de COVID-19-pandemie de productie onderbreekt. In ShantaramBombay wordt een geheel eigen personage, een land dat wordt bewoond door ballingen, die allemaal van iets weglopen of ergens naar toe rennen. Het is belangrijk om te onthouden dat Gregory David Roberts, die de roman schreef waarop de show is gebaseerd, zijn eigen ervaringen gebruikte om zijn verhaal te informeren. De mensen en de gebeurtenissen zijn misschien niet allemaal echt, maar de stad waar hij in woonde en over schreef was dat zeker. Als de serie dat chaotische en levendige portret niet had weten vast te leggen, zou het bestaan ervan geen zin hebben gehad. Gelukkig wel.
In termen van vereenvoudigde genreclassificaties, Shantaram is een thriller-drama en een heel goede ook. Zoals hierboven vermeld, heeft de serie een aantal zeer strakke scènes vol spanning die de gevoeligheden van elke genre-fan zouden plezieren. Het zou echter een vergissing zijn om het terug te brengen tot het genre-label, omdat het ook een meditatieve verkenning van het leven en de menselijke geest is. Of het nu Lins gesprekken met Khaderbhai zijn, zijn leven in de sloppenwijk van Sagar Wada, of zijn eigen zelfreflecterende vertelling, er zijn zoveel diepgaande momenten en onvergetelijke regels die je voor altijd in je geheugen zou willen schroeien. Zoals ik al eerder zei, binge deze show niet, geniet ervan. Geniet ervan. Er is hier zoveel te weten.
Er is een fundamenteel thema in het boek, dat ook centraal komt te staan in de show: alles wat we hebben is de kracht van keuze. Het is een idee dat voor het eerst wordt genoemd in de allereerste aflevering en weerklinkt op belangrijke momenten in het verhaal. Shantaram gaat over wat er gebeurt als het lot en de vrije wil botsen. Het pleit ook niet voor of tegen. In plaats daarvan herinnert het je eraan dat zelfs als het lot je in een onmogelijke situatie plaatst, je nog steeds de macht hebt om te kiezen. Voor iemand die alles heeft wat niets betekent en voor iemand die echt niets heeft, betekent dat alles. En dus heb jij ook de keuze, terwijl je door de eindeloze stroom van inhoud scrolt die ons leven is. Zou je naar deze show kijken, wetende wat je nu weet? Of kies je iets anders? Ik weet wat ik zou doen.
Beoordeling: A+
Shantaram gaat op 14 oktober in première op Apple TV+ met de eerste drie afleveringen. Volgende afleveringen gaan tot 16 december wekelijks in première.
