Voorafgaand aan de Daniel Craig tijdperk van de franchise, bevatten de James Bond-films zelden ondersteunende personages die in meerdere afleveringen verschenen. Hoewel nietjes van de serie zoals M, Q en Moneypenny meestal zouden verschijnen, vervulden ze over het algemeen geen andere rol dan het leveren van een Bond-expositionele dialoog. De Craig-films waren uniek in hun beschouwing van een grotere wereld van moordenaars, spionnen en schurken. Als gevolg hiervan voelde het Bond-universum ruimer aan.

echter, de Pierce Brosnan Het tijdperk van de serie probeerde wel wat bindweefsel tussen de films te hebben, grotendeels vanwege de nieuwe versie van M gespeeld door Judi Dench. 1995’s Gouden Oog introduceerde de late grote Robbie Coltrane als Valentin Dmitrovich Zukovsky, een voormalige KGB-agent die zich aansluit bij de Russische maffia. Wanneer Bond Zukovsky om hulp vraagt, merkt de moreel twijfelachtige gangster op dat hij nog steeds van streek is over hun eerdere ontmoeting. Zukovsky onthult dat toen ze elkaar voor het laatst kruisten, Bond hem in zijn been schoot en ‘zijn meisje stal’.

Dit lijkt niets meer dan een kortstondige expositie, maar het helpt een meer robuuste geschiedenis aan de Bond-franchise te impliceren die verder gaat dan de gebeurtenissen in de films. Zukovsky is een fascinerend personage dat Bond voor een moreel dilemma plaatst. Is hij bereid iemand met een slechte reputatie te vertrouwen als het de wereld kan helpen redden? Coltrane voegt veel humor toe aan de film en keerde terug naar het personage voor 1999 De wereld is niet genoeg. De humoristische aanwezigheid van Coltrane creëerde een van de beste ondersteunende personages in de hele Bond-franchise.

robbie-coltrane-social-featured
Afbeelding via MGM

Brosnans versie van Bond is meer een charmeur dan wat dan ook; hij is niet zo meedogenloos als de versie die Craig of… Timothy Dalton geportretteerd. In sommige gevallen leek het erop dat Brosnan het personage niet in een voldoende donkere richting kon brengen, en de inzet voelde minder overtuigend aan. Zukovsky laat zien dat Bond een morele complexiteit voor hem heeft. Er zijn demonen uit zijn verleden die weer de kop opsteken, en het incident met Zukovsky is er slechts één van.

Zukovsky toont echter ook Bonds bereidheid om het goede in mensen te zien. Hij onthult aan Zukovsky dat Bond hem gemakkelijk had kunnen doden terwijl hij wegliep van hun vorige gevecht met alleen een gewond been. Coltrane doet dit af als een grap, maar hij laat zien dat hij zich realiseert dat hij 007 een schuld heeft. Terwijl hij er geleidelijk mee instemt om Bonds steekpenningen aan te nemen, toont Zukovsky iets van de joviale geest die Coltrane zo vertederend had gemaakt in de Harry Potter franchisenemer. Dit is het soort scène dat niets meer had kunnen zijn dan een korte regel waarin wordt uitgelegd hoe Bond een ontmoeting regelde met het misdaadsyndicaat Janus. Dankzij Coltrane is het een leuk, gedenkwaardig moment.

Coltrane hernam zijn rol in de derde Brosnan-film, The World Is Not Enough. Het Bond-vervolg uit 1999 zit gevangen tussen twee tegenstrijdige tinten: het toont een duistere kant van Bond als hij geheimen over M’s verleden ontdekt, maar er is een overvloed aan campy dialogen die voortkomen uit het subplot met Dr. Christmas Jones (Denise Richards). Coltrane helpt deze twee elementen met elkaar te verweven. Terwijl het zien van Zukovsky weer opduiken resulteert in een humoristische uitwisseling, de implicatie is dat Bond wanhopig is en de hulp van M niet kan inroepen, omdat ze is gevangengenomen door Elektra King (Sophia Marceau).

Zukovsky’s uiterlijk helpt Elektra’s operatie vorm te geven. Hij informeert Bond over de verstrekkende aard van Elektra’s invloed en haar impact op de gangster-onderwereld. Ze is de zeldzame vrouwelijke Bond-schurk die niet alleen een liefdesbelang is die 007 verraadt. Hoewel Zukovsky zich had verbonden om zijn neef Nikolai een onderzeeër te geven, realiseert hij zich dat ze vastbesloten is om de wereld te vernietigen. Iemand die zo goed thuis is in de criminele wereld als Zukovsky echt bang zien worden, betekende het gevaar dat Elektra vormde. Coltrane was in staat om het personage in een serieuzere richting te nemen.

De relatie tussen Bond en Zukovsky eindigt tragisch. Na het inschakelen van Elektra door haar te intimideren, wordt Zukovsky dodelijk in het hoofd geschoten. Het is een schokkend moment van geweld dat geworteld is in de realiteit, ook al vindt de actie plaats in een over-the-top commandocentrum dat zo uit de Austin Powers. Voordat hij sterft, kan Zukovsky een rietgeweer gebruiken om Bond te bevrijden. Het is een geweldige terugkoppeling naar hun eerste uitwisseling in GoldenEye; Zukovsky bewijst eindelijk de gunst door Bond te redden. De laatste knik van Coltrane resulteert in een woedende blik van Brosnan, en het is een geweldig stukje subtiel acteerwerk.

Coltrane had een meer dan levensgrote aanwezigheid waardoor hij excentrieke, gedenkwaardige personages kon spelen. Hoewel de Harry Potter series en shows zoals kraker worden vaak genoemd als een van zijn beste werken, Zukovsky is eigenlijk een niets-personage op papier. De persoonlijkheid die Coltrane aan de rol bracht, voegde een subtekst toe aan Goldeneye en de wereld is niet genoeg dat zou er anders niet zijn.