De opstand claimt een overwinning, maar tegen welke prijs?
Terwijl de Dhani’s hun jaarlijkse pelgrimstocht maken om The Eye te vieren, gaat Cassian Andor (Diego Luna) en de rest van de Aldhani-rebellen infiltreren de gelederen van het keizerlijke garnizoen om hun aanval uit te voeren, maar niet zonder grote verliezen. De zesde aflevering van Andor ziet Susanna White terug naar direct Dan Gilroy’s script voor wat de laatste act op Aldhani lijkt te zijn voordat de serie een nieuwe richting inslaat.
“The Eye” begint met een gesprek in de vroege ochtend tussen Cassian en Nemik (Alex Lawther) die nerveus is dat het plan zich klaarmaakt om zich te ontvouwen. In plaats van te slapen, heeft hij aan zijn manifest toegevoegd door te schrijven over huursoldaten zoals ‘Clem’ en hoe ze passen in de grotere reikwijdte van de opstand. Cassian verzekert hem dat hij zal slapen zodra ze zijn ontsnapt met de credits van het garnizoen, wat een aanwijzing had moeten zijn dat Nemik het niet zou overleven om zijn manifest in praktijk te zien worden gebracht. Op het eerste gezicht lijkt de dood van Nemik misschien anti-klimatologisch, maar het is diep symbolisch. Hij stierf niet in de strijd of ging ten onder in een gloed van glorie, hij werd doodgedrukt door credits. Uiteindelijk is geld de brandstof voor oorlogen – het verlangen om het te bezitten of het verlangen om het te grijpen.
De aflevering laat het publiek ook kennismaken met een kleine keizerlijke familie-eenheid die op Aldhani woont: Commandant Jayhold (Stanley Townsend) en zijn vrouw Raboda (Michelle Duncan) en zoon Leonart (Alfie Todd), die hopen dat hij een promotie krijgt om Aldhani over te dragen. Hun interacties, hoewel klein, geven een kijkje in de familiedynamiek en hoe keizerlijke officieren degenen die het dichtst bij hen staan beschouwen. Natuurlijk gebruikt het script van Gilroy dit moment ook om hun uiteindelijke ontvoering op te zetten terwijl de rebellen aanspraak maken op het garnizoen, wat helpt om het publiek enige sympathie te geven voor de vrouw en zoon die worden meegesleept in de intriges.
Het grootste deel van “The Eye” wordt besteed aan het leggen van de resterende basis voor Vel’s (Faye Marsay) plan, waarbij iedereen met de hulp van luitenant Gorn (Sule Rimi) die zijn keizerlijke troepen zorgvuldig heeft georkestreerd in posities die de rebellen zullen vergemakkelijken. De spanningen zijn hoog en voelbaar als de overval van start gaat en hun plannen aan beide kanten beginnen te ontrafelen zodra ze tijd beginnen te verliezen, deels omdat Vel bij het begin van de aanval tot stilstand kwam. Terwijl ze zich een weg banen naar de kluis, worden de scènes afgewisseld met de Dhani’s terwijl ze zingen en dansen, schijnbaar de komst van The Eye verwelkomen. Het contrast tussen een emotioneel cultureel moment en een beladen overval onderstreept waar de rebellen voor vechten: kleine overwinningen zullen de rebellen helpen winnen en voorkomen dat het rijk volkeren zoals de Dhanis blijft uitroeien.
George Lucas wordt misschien herinnerd voor het creëren van een epische ruimtefantasie, maar vanaf het begin van de franchise is het doordrenkt met de elementen uit Lucas’ studies over antropologie en sociologie – iets dat Star Wars heeft zorgvuldig weggestuurd van na de Prequel Trilogy in zijn nadeel. Andor is teruggegaan naar de basis met ongefilterde verhalen die niet alleen entertainment bieden, maar ook goed geïnformeerde en goed geïnformeerde toespelingen die de moderne samenleving weerspiegelen. In de eerste akte van Andortoonde de serie de kindertijd van Cassian als een van kinderen die uit hun familie werden gerukt en gedwongen werden te assimileren, en nu heeft de serie een punt gemaakt om te laten zien hoe het rijk geniet van kolonisatie en langzaam een hele cultuur uitroeit, gewoon omdat ze dat kunnen.
Vroeg in de aflevering stellen de Imperials vast dat in de twaalf jaar dat ze een basis op Aldhani hebben gehad, de Dhani’s zijn geslonken tot een groep van 500 en vervolgens tot de magere 60 pelgrims die hun reis maakten om The Eye te zien. Ze lijken niet alleen blij met deze cultureel verwoestende onthulling, ze vieren ook dat het rijk de heilige culturele site met geweld van de Dhanis zal afnemen, zodat ze hun keizerlijke faciliteit kunnen uitbreiden. Dit is hoe het rijk de controle grijpt, mensen berooft van hun culturele hulpbronnen en ze in vreemdelingen in hun eigen thuisland verandert. De dialoog laat duidelijk zien hoe het rijk de Dhanis beschouwt: ze zijn eenvoudig, goedgelovig en geen respect waard. Zelfs het verhandelen van geitenhuiden voor huurcontracten van drie jaar wordt niet gedaan uit respect, het wordt gedaan als een aanfluiting van hun gebruiken.
De overval heeft veel bewegende delen en hij vertraagt nooit als hij verder laadt. Zoals de meeste kijkers hadden verwacht, komt slechts een klein aantal van de rebellen op Aldhani levend uit de overval. Cassian ontsnapt ternauwernood met zijn leven, en hoewel het bekend is dat hij zal leven om een andere dag te sterven, wankelt de angst van het tafereel nooit. Skeen (Ebon Moss-Bachrach) dekt Taramyn niet (Gershwyn Eustache Jr) terwijl hij zijn weg baant om te ontsnappen, waardoor hij openstaat voor keizerlijk vuur. Vel, Cassian, Nemik en Skeen halen het aan boord van het vrachtschip, hoewel Nemik verpletterd wordt door de aftiteling terwijl ze door The Eye navigeren. Zoals gepland, Cinta (Varada Sethu) wordt achtergelaten om op te gaan in de keizerlijke officieren en hopelijk haar eigen ontsnapping te maken zodra het feest voorbij is.
Met Nemik bijna dood, Cassian en Skeen (Ebon Moss-Bachrach) nemen de uitvoerende beslissing om hem naar een dokter te brengen, tot ergernis van Vel. Maar terwijl de dokter voor Nemik zorgt, komt Cassian er al snel achter dat Skeens aandrang om de pitstop te maken om de dokter te zien niet uit altruïsme voortkwam. Skeens oprechte bekentenis vorige week over zijn broer was een leugen; hij sloot zich niet aan bij de opstand om terug te vechten, hij sloot zich aan om zijn eigen zakken te vullen. Ondanks Cassian’s eigen deelname als huursoldaat, werd hij gevoed door de uitbetaling die hem was beloofd door Luthen (Stellan Skarsgård), als hij hoort dat Skeen van plan is om de credits die ze van het rijk hebben gestolen te gebruiken, leidt Cassian ertoe hem zonder veel aarzeling te vermoorden. Terwijl Vel Cassian niet gelooft als hij haar vertelt waarom hij Skeen heeft vermoord, geeft ze hem het manifest van Nemik en laat hem vertrekken.
Elders in de melkweg, Dedra (Denise Gough) en het Imperial Security Bureau hun voorbereidingen treffen om deze kleine overwinning van de rebellen tegen te gaan, terwijl Luthen het succes van de rebellie viert in de achterkamer van zijn winkel, en Mon Mothma (Genevieve O’Reilly) geconfronteerd met een ongeïnteresseerde Senaat. Deze laatste momenten lijken de richting aan te geven Andor zal ingaan als de tweede helft van de serie volgende week begint.
Andor is anders dan alle andere Star Wars project in het afgelopen decennium, en misschien zelfs langer dan dat. Tony Gilroy’s creatie doet geen moeite om het publiek te sussen, duidelijke vergelijkingen te maken met real-world travesties en duidelijk te maken wie slecht en wie goed is. Zelfs als de lijnen vervagen, Andor houdt kijkers een spiegel voor en dwingt hen om hun eigen relatie te onderzoeken, niet alleen met Star Wars, maar met het sociaal-politieke landschap dat in werkelijkheid onontkoombaar is. Andor is hier niet alleen om te entertainen, het is hier om, op kleine manieren, te onderwijzen en duidelijk te maken wat voor soort persoon zich aansluit bij het rijk. Zelfs binnen de rebellie – te midden van de ‘goeden’ – zijn er mensen die het trauma van anderen coöpteren om hun eigen plannen te vergemakkelijken, alleen gevoed door hebzucht en zelfvoldoening. “The Eye” onderstreept waarom de wereld meer Nemiks nodig heeft, niet alleen om de jonge revolutionairen te zijn die de leiding hebben, maar om de woorden te schrijven die een opstand in de harten van anderen kunnen veroorzaken.
Beoordeling: EEN
Nieuwe afleveringen van Andor wekelijks elke woensdag in première op Disney+.
